Dieta dla mózgu

W przeszłości sądzono, że mózg dorosłego człowieka nie jest w stanie tworzyć nowych komórek nerwowych. Dziś wiadomo, że to nieprawda, a naukowcy są zdania, że oznaki wskazujące na powstawanie nowych komórek można znaleźć nawet u 80-latka. Przypuszczają oni jednak, że liczba przeżytych lat może mieć związek z plastycznością komórek i ich zdolnością do tworzenia połączeń między sobą. Choć powstawanie neuronów to proces powolny, zastępują one te zniszczone z powodu choroby, wypadku czy niezdrowego stylu życia. Nie da się jednak ukryć, że mózg człowieka do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje odpowiedniej diety. Co więcej, zbyt długie przerwy w dopływie energii powodują osłabienie koncentracji i logicznego myślenia.

Mózg na głodzie – zły pomysł

Kiedy mózg jest na głodzie, zaczynają pojawiać się problemy z pamięcią, zmęczenie, trudno też się skoncentrować. Dochodzi ponadto do zaburzeń w produkcji neuroprzekaźników, czyli substancji, od których uzależniony jest nasz nastrój, zdolność uczenia się, a nawet poziom motywacji, wiara we własne siły, czy … ochota na miłosne igraszki. Nie oznacza to jednak, że wystarczy najadać się, by szare komórki były odpowiednio odżywione. Istotna jest bowiem nie ilość, a jakość przyjmowanego pokarmu. Dieta obfita w kalorie wcale nie służy kondycji mózgu. Co więcej, istnieją nawet badania, które dowodzą, że ograniczenie kaloryczności do 70 proc. zalecanej normy znacznie opóźnia starzenie się mózgu. Poza tym co jemy, dla mózgu liczy się też to, kiedy jemy – innych składników potrzebuje on rano, innych w południe i wieczorem.

Pierwszy posiłek ma za zadanie pobudzić szare komórki. Powinien on zawierać węglowodany złożone, białko, antyoksydanty i kwasy tłuszczowe omega-3. Wczesnym popołudniem mózg potrzebuje solidnego zastrzyku energii, której dostarczą mu węglowodany złożone, białko, tłuszcze omega-3 oraz witaminy z grupy B, E, K. Jeśli chcemy szybko pobudzić nasz mózg do działania, wystarczy dostarczyć mu cukru – około pół godziny przed ważnym spotkaniem czy egzaminem możemy wypić szklankę soku czy zjeść owoc. Kolacja powinna zawierać tryptofan – aminokwas będący budulcem serotoniny, neuroprzekaźnika, który jest odpowiedzialny zarówno za dobry nastrój, jak i za zdrowy sen. Aminokwas ten możemy znaleźć m. in. w mięsie kurczaka, tuńczyka, orzechach, bananach.

Zrezygnujmy też z niezdrowych „ przegryzek” pomiędzy posiłkami - chipsy, frytki, słodkie batony czy fast foody, to najgorsza z możliwych diet dla mózgu. Zbyt duża ilość tłuszczów trans w naszym menu może spowodować, że pojawią się kłopoty z koncentracją i logicznym myśleniem. Co gorsza – taka niezdrowa dieta zwiększa ryzyko zachorowania na Alzheimera.

Idealna dieta dla mózgu

Co zatem jeść, aby mieć doskonałą pamięć i by mózg nas nie zawodził? Przede wszystkim warto postawić na węglowodany złożone – pełnoziarniste produkty, warzywa, które są podstawowym źródłem glukozy, którą karmi się mózg. W przeciwieństwie do węglowodanów prostych, czyli słodyczy lub też produktów z białej mąki, energia uwalniana jest z nich stopniowo, nie pojawiają się nagłe spadki energii i w związku z tym gorsze funkcjonowanie mózgu. Warto postawić też na chude, pełnowartościowe białko (chude mięso, nabiał, rośliny strączkowe, zboża takie jak komosa ryżowa czy amarantu). Najnowsze badania dowodzą, że ten rodzaj białka pomaga przetrwać tworzącym się komórkom nerwowym, sprzyja też produkcji neuroprzekaźników.

Na talerzu powinny znaleźć się też ryby, orzechy, oleje roślinne, siemię lniane, bogate w kwasy omega 3. Kwasy te konserwują błony komórek nerwowych, dzięki czemu poprawia się przewodnictwo neuroprzekaźników. Warto sięgać również po jajka, które są bogate w tzw. prekursory acetycholiny, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego m. in. za zapamiętywanie słów. Uważać należy natomiast na kawę – mimo iż kofeina nas mobilizuje i poprawia zdolność poprawia myślenie, to blokuje również przyswajanie żelaza - pierwiastka istotnego dla wydolności mózgu. Poza tym bardzo szybko wypłukuje magnez, który zwiększa zdolność do zapamiętywania informacji.

Szukajmy również produktów bogatych w witaminę K (brokuły, jarmuż, szpinak, brukselka, sałata), bowiem zapobiega ona zwapnieniu tętnic, dzięki czemu mózg jest dobrze odżywiony i dotleniony. Niezbędne są ponadto witaminy z grupy B – wspomagają one pamięć, spowalniają stopniowy zanik mózgu związany z procesem starzenia się i zapobiegają udarom. Do jego prawidłowego działania niezbędne jest wszystkie osiem witamin z grupy B, ale w codziennej diecie szczególnie nie powinno zabraknąć witaminy B9, czyli kwasu foliowego (zielone liściaste warzywa), B6 (ryby, mięso, ziemniaki, banany) oraz B12 (mięso, mleko, owoce morza, jaja).